شنگن چ یە؟
بەری بەحس ل ڤیزا شنگن بکەین، شنگن ب خۆ چ یە؟ شنگن Schengen گوندەکە د کەڤیتە سێگوشا سنوری دناڤبەرا هەرسێ وەلاتێن ئەڵمانیا، فرەنسا و لوکسومبورگ. روبەرێ وێ ١٠ کیلو میترە رێککەفتنا شنگن ل ١٤ی خزیرانا ١٩٨٥ لێ هاتە ئیمزا کرن.
ب ڤێ رێککەفتنێ وەلاتێن پشکدار ڤیزا و گومرک و سنور دناڤبەرا خۆ دا نەهێلان.
ڤیزا شنگن چ یە؟
ڤیزا شنگن، ڤیزەکا کورت مەودایە هەلگرێ وێ دشێت تا ٩٠ رۆژان دناڤ ٢٧ وەلاتێن ئەوروپا دا ب گەڕیێت، بێی کو پێدڤیبیت ڤیزا وان وەلاتان جودا وەربگریت.
ئەو وەلاتێن پشکدار د ڤیزا شنگن دا.
نوکە یێن بوینە ٢٧ وەلات ئەو ژی:
- نەمسا
- بەلجيكا
- چيك
- دنیمارك
- ئیستونيا
- فینلەندا
- فرەنسا
- ئەڵمانيا
- يونان
- هنگاریا
- ئايسلەندا
- ئيتاليا
- لاتفيا
- ليشتنشتاين
- ليتوانيا
- لوكسمبورگ
- مالتا
- هولەندا
- نەرويج
- پولەندا
- پرتوگال
- سلوڤاكيا
- سلوڤينيا
- ئەسپانيا
- سوێد
- سويسرا
- كرواتيا
جورێن ڤیزێن شنگن
جورێ A: دبێژنێ ڤیزا ترانزێتا فروکخانەیان. هەلگرێ وێ دشێت فروکخانەیێن وەلاتێن شنگن ب کاربینیت و دەربازبیتە وەلاتەێن دی یێن ژدەرڤێ شنگن.
جورێ B: ئەو ژی ڤیزا ترانزێتە و خودانێ وێ دشێت بو دەمێ ٥ رۆژان ب ترومبێلێ یان شەمەندەفرێ یان فروکخانەیان بکاربینیت.
جورێ C: بەربەلاڤترین جورە و هەلگرێ وێ دشێت بە هەر جارەکێ تا ٩٠ رۆژان ب مینتە د ناڤ وەلاتێن شنگنێ دا، ئەگەر ڤیزا وی یا دومدرێژ بیت.
جورێ D: دەمێ مانێ ل وەلاتێن شنگن درێژتر و هەلگرێ وێ دشێت ژ ٩٠ رۆژان پتر ب مینت دناڤ ئێک ژ وەلاتێن شنگن دا. ئەڤ جورە بو وان کەسێن ب مەبەستا کاری یان خاندنێ داخازا ڤیزێ کرین. دبیتە ڤیزا نیشتیمانی یا وی وەلاتێ کاری لێ دکەی یان لێ دخوینی.
جورێن ڤیزێن شنگن لدیف مەبەستێ
گەشت و گوزاری، خاندنێ، نوژداری، بازرگانی، ترانزێت، سەرەدانا خێزان و هەڤالان، رەوشەنبیری (کەلچەر)، وەرزشی و فەرمی.
گرنگیا ڤیزا شنگن
گرنگیا ڤیزا شنگن هەلگرێ وێ دشێت هاتن و چونا ٢٧ وەلاتێن ئەوروپی بکەت، زێدەباری هندەک وەلاتێن دی یێن نێزیک یان دەوروبەرێن ئەوروپا پتریا وان ژ نەچاری یان وەک هاریکاری رێکێ د دەن هەلگرێن ڤیزا شنگن ب چیتە دناڤ وەلاتێ وان دا. وەکی ئەندورا، موناکو، سانمارینو و ڤاتیکان. هەروەسا هندەک وەلاتێن دی کارئاسانیێ بو هەلگرێن ڤیزا شنگن دکەت وەکی ئەمریکا، بریتانا و ئستورالیا. و هندەک ژی ڤیزا ئەلکترونی د دەنە داخازکارێن ڤیزا وەلاتێ وان ئەگەر ب سەلمینیت کو خۆدان ڤیزا شنگنە و دەمێ وێ بسەڤەنەچویە وەکی سعودیە، ئەلبانیا، بلیز، گزیرتێن بهاما، بیلاروسیا، بوسنە وهرسک، کولوبیا و قوبروس (یا یونانی)، سلڤادور، جورجیا، هایتی، هندوراس، جامایکا، مەکسیک، مولدوفا، مونتینێگرو، نیکاراگوا، عومان، پیرو، فلپین، قەتەر، رومانیا، سربیا و سنگافورا. بەلێ بەری هزرا سەفەرکرنێ بو ڤانوەلاتان بکەی، پسیارا قونسولی یان بالیوزخانەیێن وان ل وەلاتێ خۆ بکە، چونکە هندەک جارا گوهورین بسەردا دئێن.
ئەرزانیا ڤیزا شنگن بەراورد کرن دگەل ڤیزا وەلاتەکی وەکی ترکیا شنگن بو ٢٧ وەلاتان ٩٠ دولار پارێ ڤیزێ د ئێتە وەرگرتن ژبلی هندەک پارێ دی وەکی بیما تەندروستی، بو داخازکرنا ڤیزا ترکیا بتنێ ١٨٥ دولار ژ داخازکاری د ئێنە وەرگرتن.
پێدڤیێن وەرگرتنا ڤیزا شنگن
ئەو پێدڤیێن بو وەرگرتنا ڤیزێ ژ وەلاتەکی بو وەلاتەکی جودا بەلێ پتریا وانڤان پێدڤیێن ل خارێ رێزکری داخازدکەن؛
داخازننامە، ژ سەرەکیترین بەلگەیانە پێشکێشکار پێدڤیدبیتێ و ئەگەر داخازنامە دناڤ معاملا وی دا هەبیت دەلیڤا وەرگرتنا ڤیزا شنگن پتر لێ د ئێت. بەلێ بو ڤیزا ژ جورێ گەشتوگوزاری یان ترانزێت پێدڤی ب داخازننامێ نینە.
فورمە، ئەڤ فورمە دڤێت کەسەکێ شارەزا پر بکەت و پتر ژ لایێ نڤێسینگەهێن گوشتوگوزاری ڤە د ئێنە پڕکرن. و بو پرکرنا وێ ژی پێدڤیە زانیاریێن تە لبەر دەستبن وەک ناڤ وەک پاسپورتێ ژمارا بوبایلێ ئیمەل و ناڤونیشانێ ئاکنجیبونا تە.
پاسپورت، ئیمزا تە لسەر بیت، پتر ژ ٦ هەیڤان ب مینیت ل دەمێ ڤیزا تە داخازکری بدوماهی د ئێت، دو لاپەر پتر یێن ڤالا و بێ مور پێڤە بن. پاسپورت ب خۆ ژی بسەرڤەنەچوبیت.
پاسپورتێن خێزانێ، پاسپورتێن ئەندامێن خێزانێ کوپی کری و رەنگاورەنگ، هندەک پالیوزخانە و قونسولیە داخازا ناسناما بارێ شارستانی یا ئەندامێن خێزانێ دکەت و وەرگێڕایی.
وێنە، چار وێنەیێن نوی و رەنگا و رەنگ ب قەبارێ (3.5 × 4.5 سم) باشترە ٩٠% یا وێنەی پربکەت. باگراوەندێ وان یێ سپی بیت.
بیما تەندروستی. یا کارا بیت و مێژویا وێ یا گونجای بیت دگەل مێژویا ڤیزا تە داخازکری، بو هەمی وەلاتێن شنگن بیت، ب کێمی تەکلیفا ٣٠ هزار یورویان بکەت.
تکێتا فروکێ، حجزکرنا تکێتا تەیارێ هەلبەت دێ یا دەستپێکی بیت. و هەردو سەر بیت چون و هاتن.
گرێبەستا هەڤژینیێ، گرێبەستا هەڤژینیێ و وەرگێڕایی.
کارتا زانیاریان، کارتا زانیاریان و وەرگێڕایی.
جهێ حەواندنێ، دابینکرنا جهێ حەواندنێ. ئوتێل بیت یان لایەنەک یان کەسەک پشتگیریەکا نڤێسکی بدەتە تە و دڤێت ناڤ و جهـ و ناڤونیشان لسەر بن، زێدەباری ژمارا پەیوەندیێ.
حساب بانکی، پەسند و دیارکرنا لڤینێن حسابا تە یا بانکی بو شەش هەیڤێن بوری، ناڤ و مەبلەە پارەی تێدا یێ دیارکری بیت.
پەسندا کاری، پەسندا کاری ل جهێ لێ کاردکەی، باشترە ب زمانێ ئنگلیزی بیت، یان زمانێ وی وەلاتی بیت یێ بو پێشکێش دکەی. و دناڤ دا ناڤێ سێ قولی و ناسناڤی وەکی پاسپورتێ، ژمارا پاسپورتێ و موچەی نڤیسایی بیت.
ڤیزێن کەڤن، ڤیزێن شنگن یێن کەڤن باشترە ئەگەر سێ سال بسەرڤە نو چوبن.
هندەکێن دی، ئەگەر خانی، دکان، شقە و ترومبێل لسەر ناڤێ پێشکێشکاری هەبن باشترە سەنەوی و سەنەدان وەرگێڕیت بکەتە دناڤ مێاملێن خۆ دا.
تێچویێن دەرئێخستنا ڤیزا شنگن
تێچویێ فەرمی یێ بو قونسولیێ یان بالیوزخانێ دچیت تنێ ٨٠ یورو نە، ژبلی ئەو پارێ کومپانی وەکی VFS یان نڤێسینگەهێن گوشتوگوزاری وەردگرن.
دەمێ پێدڤی بو دەرکەفتنا ڤیزا شنگن
قونسولیە ژ قونسولیێ جودا یە ژ دو یان سێ حەفتیان دسەتپێدکەت تا هندەک قونسولی دو هەیڤان ژی معاملێ گیرودکەن.
پەسندکرن یان رەتکرنا داخازیێ
رێژەیا وەرگرتنا ڤیزا شنگن تایبەت بو پاسپورتێن وەلاتێن نەئارامی دناڤ دا و ژلایێ ئابوری ڤە د پاشڤەمایی گەلەکا کێمە، تا ٧٠% د ئێنە رەتکرن. بەلێ دەمێ داخازی د ئێتە رەتکرن داخازکاری مافێ تانلێدانێ یێ هەی تا دەمێ هەیڤەکێ ژ وەرگرتنا بەرسڤا رەتکرنێ.